
Rysunek – Justyna Wasilkowska (21 lat, MDK Fabryczna Wrocław). Konkurs KRÓLEWSKA GRA – SZACHY, MDK Śródmieście Wrocław, listopad 2015. Fot. Anna Szuleszko.


1. Prawo kwadratu.
Narożnikami kwadratu ♙ pionka są:
1 – jego pole,
2 – pole przemiany,

♙ Pionek poczuł moc! Rysunek Cyntii Delimat – uczennicy Gimnazjum nr 13 im. Unii Europejskiej we Wrocławiu.
4 – pole na rzędzie ♙ pionka, na przekątnej wyprowadzonej od pola przemiany.

Studium. Wygrana. Animacja.

Studium. Remis. Biały ♔ król wchodzi do kwadratu czarnego ♟ pionka. Animacja.
O pola kluczowe ♔♚ króle walczą za pomocą opozycji.
Strona silniejsza wygrywa, jeżeli jej ♔ król stanie na jednym z pól kluczowych.
Strona słabsza remisuje, jeżeli jej ♚ król nie wpuści na pola kluczowe ♔ króla przeciwnika.
Dla ♙ pionka niebandowego, kwadrat wyznacza się tylko w jedną stronę, w tę stronę, z której nadciąga ♚ król przeciwnika (diagram, diagram’).
Dla ♙ pionka położonego na polu wyjściowym (diagram, diagram’, diagram”), kwadrat wyznacza się tak, jak dla ♙ pionka wysuniętego o jedno pole (diagram, diagram’, diagram”).
2. ♔ Królewskie ścieżki.
♔ Król ma zazwyczaj wiele najkrótszych dróg przemarszu w drodze do pola docelowego.
Tylko w przypadku, gdy pole docelowe jest od niego dokładnie na ukos (po przekątnej), ♔ król ma jedyną najkrótszą drogę przemarszu (diagram), a w innych przypadkach tych najkrótszych dróg ma więcej.
Gdy ♔ król zmierza do pola docelowego położonego od niego dokładnie na wprost, wtedy droga do tego pola po linii prostej jest jedynie jedną z wielu najkrótszych dróg, równie krótka jest droga łamana (♔ król idzie po jednakowym kolorze pól), jak i droga po dwóch bokach trójkąta…
♔ Król idąc z narożnika na ukos do środka porusza się jednocześnie najkrótszymi drogami do obydwu narożników położonych na wprost od niego (diagram).

Strefa walki. Autor rysunku: Jan Michael (uczeń Szkoły Podstawowej nr 91 im. Orląt Lwowskich we Wrocławiu).
To 3 kolumny – ta po której porusza się ♙ pionek i dwie najbliższe przy niej.
Wyjście jakimkolwiek ♔♚ królem poza strefę walki jest zawsze dużym błędem.

Pola kluczowe samotnego ♙ pionka. Animacja.
4. Pola kluczowe.
Strona silniejsza wygrywa, jeżeli jej ♔ król stoi na jednym z pól kluczowych, bądź ma zapewnione, że na takim polu stanie.
Strona słabsza ma zapewniony remis, jeżeli jej ♚ król nie wpuści na pola kluczowe ♔ króla przeciwnika.
Pola kluczowe wyznaczamy tylko wtedy, gdy ♚ król przeciwnika znajduje się w kwadracie ♙ pionka.
4a. Pola kluczowe ♙ pionka bandowego,
Pola kluczowe ♙ pionka bandowego są stałe (nieprzesuwne), bo w miarę przesuwania się ♙ pionka, nie zmieniają one swojego położenia. Dla białego ♙ pionka na kolumnie a, pola kluczowe znajdują się na polach b7 i b8, dla białego ♙ pionka na kolumnie h są to pola g7 i g8, dla czarnego ♟ pionka na kolumnie a – pola b2 i b1, zaś dla czarnego ♟ pionka na kolumnie h – pola g2 i g1.
Fenomen narożnika.
Pola kluczowe ♙ pionka niebandowego znajdują się w strefie walki przed ♙ pionkiem i są przesuwne – zmieniają swoje położenie wraz z ruchem ♙ pionka. Jedynie nie przesuwa pól kluczowych ruch ♙ pionka powodujący jego przejście z własnego obozu do obozu przeciwnika, czyli przez połowę szachownicy. Przy ♙ pionku niebandowym, gdy ♚ król przeciwnika jest w kwadracie ♙ pionka, wygraną zapewnia nie tylko zajęcie ♔ królem jednego z pól kluczowych, ale również wygraną zapewnia zajęcie ♔ królem jednego z pozostałych pól w strefie walki położonych za polami kluczowymi.
4b1. ♙ Pionek niebandowy w swoim obozie.
Gdy ♙ pionek niebandowy znajduje się jeszcze we własnym obozie, czyli nie przeszedł przez połowę szachownicy, to 3 pola kluczowe znajdują się w strefie walki o 2 rzędy przed nim.Przykłady:
– biały ♙ pionek b2 – pola kluczowe – a4, b4, c4,
– biały ♙ pionek c3 – pola kluczowe – b5, c5, d5,
– biały ♙ pionek d4 – pola kluczowe – c6, d6, e6.
Ćwiczenia:
1. B: Kd1, d2. Cz: Kd8. Wygrana. ćwiczenie 2,
2. B: Kd1. Cz: Kd8, d7. Remis. ćwiczenie 3.
4b2. ♙ Pionek niebandowy w obozie przeciwnika.
Gdy ♙ pionek niebandowy znajduje się już w obozie przeciwnika, czyli przeszedł już przez połowę szachownicy, to 3 pola kluczowe znajdują się w strefie walki bezpośrednio przed nim, czyli o 1 rząd przed nim.
Przykłady:

Wygrana. Animacja.

Remis. Animacja.
d6, e6, f6,
– biały ♙ pionek f6 – pola kluczowe –
e7, f7, g7.
zadanie 7
(link do części 2, punkty 5 – 8)

Rysunek – Sylwia Mann (13 lat, MDK w Tychach). Konkurs KRÓLEWSKA GRA – SZACHY (nagroda), MDK Śródmieście Wrocław, listopad 2015.