Bardzo częsty mat.
Szach, obrony od szacha, mat. Podstawy. 
Szach to atak na króla.
Słowem „szach” można zgłosić przeciwnikowi atak na jego króla.
Szach! Rysunek – Artur Boszko (9 lat, Szkoła Podstawowa nr 47 we Wrocławiu). Konkurs KRÓLEWSKA GRA – SZACHY, MDK Śródmieście Wrocław, listopad 2015.
Obrony od szacha:
bicie, zasłona, ucieczka.
Bicie, zasłona, ucieczka. Rysunek – Aleksandra Królicka (uczennica Gimnazjum nr 13 im. Unii Europejskiej we Wrocławiu).
Nie łapiemy od razu za króla, gdy zauważymy, że znalazł się pod atakiem!
Najpierw patrzymy, czy można pobić naszą bierką tę bierkę przeciwnika, która zaatakowała króla.
Następnie patrzymy, czy można zasłonić króla.
Linię ataku, bierki przeciwnika, na naszego króla, próbujemy przesłonić inną bierką.
Na koniec, dopiero, sprawdzamy ucieczki naszego króla na pola niezaatakowane przez bierki przeciwnika.
Nie obronienie króla od szacha, wejście królem pod atak, bądź odsłonięcie ataku na własnego króla, jest nieprawidłowym ruchem, który trzeba wycofać.
Czarny goniec daje szacha. Najlepszą obroną króla od szacha jest pobicie pionkiem tego gońca. Zasłon jest 5: są 3 zasłony skoczkami, jedna gońcem i jedna hetmanem. Król ma tylko jedną możliwość ucieczki. Animacja.
Nie chodź królem, gdy jest szach!
Szach skoczkiem. Obóz sekcji szachowej MUKS MDK Śródmieście Wrocław w Sokołowsku, 11.07.2017. Pozycja pochodzi z turnieju szachów szybkich. Zdjęcie – Janusz Żyła.
Goniec. Rysunek – Iga Sieńko (uczennica Gimnazjum nr 13 im. Unii Europejskiej we Wrocławiu).
Wykonaj białymi wszystkie możliwe posunięcia – ćwiczenie
Daj szacha gońcem
Skoczek. Rysunek – Iga Sieńko (uczennica Gimnazjum nr 13 im. Unii Europejskiej we Wrocławiu).
Daj szacha skoczkiem
Daj szacha wieżą!
Szachy sandomierskie – wieża (w pierwotnej terminologii hinduskiej – rydwan konny).
Daj szacha pionkiem
Szachy sandomierskie – pionek (pierwotnie – piechur).
Rysunek – Aleksandra Kozłowska – 16 lat. Obóz szachowy w Sokołowsku 4-14.07.2018.
Daj szacha hetmanem
2 Ogólnopolska Wystawa Pokonkursowa „Królewska gra w szachy” 2021. Zdjęcie – Ewa Felsztyńska-Korpalska.
MAT. Animacja.
Mat to szach, od którego nie ma obrony.
Mat, to taki atak na króla, od którego nie można go uchronić ani biciem, ani zasłoną, ani ucieczką.
Goniec. Rysunek – Kinga Konieczna (uczennica Gimnazjum nr 13 im. Unii Europejskiej we Wrocławiu).
MAT. Animacja.
Zobacz, jak daje się mata!
Daj mata w 1 posunięciu!
Daj mata gońcem!
Skoczek. Rysunek – Kinga Konieczna (uczennica Gimnazjum nr 13 im. Unii Europejskiej we Wrocławiu).
Daj mata skoczkiem!
Wieża.
Daj mata wieżą!
Pionek.
Daj mata pionkiem!
Hetman.
Daj mata hetmanem!
Daj mata: zadanie 1 zadanie 2 zadanie 3 zadanie 4 zadanie 5 zadanie 6 zadanie 7 zadanie 8 zadanie 9
Mat hetmanem. Mistrzostwa Europy Juniorów, Ryga (Łotwa), 2 runda, 21.08.2018.
Cel gry w szachy! Medalistki Mistrzostw Polski Juniorek do lat 10: 1. Zofia Frej (MUKS MDK Śródmieście Wrocław), 2. Alicja Śliwicka, 3. Agata Dwilewicz. Mielno, 26.03.2011.
Bierki szachowe. Autorka – Anna Gzik (19 lat, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych, Kępno). Konkurs plastyczny KRÓLEWSKA GRA – SZACHY (wyróżnienie), MDK Śródmieście Wrocław, listopad 2015.